Fahanka diinta

 Diinta Islaamka: Tilmaamaha Nolosha oo Dhammeystiran

Diinta Islaamka waa diinta labaad ee ugu ballaaran adduunka, iyadoo ka badan 1.9 bilyan oo qof ay rumaysan yihiin. Islaamku wuxuu ka yimid Erayga "Salaam," oo macnihiisu yahay nabad iyo is-dhiibidda Alle (SWT). Waa diin caalami ah oo tilmaanta ugu weyn ay tahay in qofka Muslimka ahi Alle caabudo, isaga oo raacaya farriintii Nebi Muxammad (NNKH) iyo Qur’aanka Kariimka ah.
Diinta Islaamka waxay soo ifbaxday qarnigii 7aad ee magaalada Makkah, oo ku taal dhulka Carabta. Nebi Muxammad (NNKH) ayaa loo soo diray dadka oo dhan si uu ugu sheego hal-abuurka Alle, una hanuuniyo dadka waddada toosan ee Alle. Qoraalkani wuxuu diiradda saarayaa aas-aaska diinta Islaamka, tiirarka muhiimka ah, iyo sida ay u saameysay bulshada bani'aadamka.

Aasaaska Diinta Islaamka

Diinta Islaamka waxay ku dhisan tahay caqiido toosan oo ku qotonta tawxiidka, taasoo macnaheedu yahay rumaysashada hal Ilaah oo keliya, Alle (SWT). Islaamka waa diin loogu talagalay dhammaan bani’aadamka, iyadoo la raacayo tilmaamaha Qur’aanka Kariimka ah iyo Sunnada Nebiga. Aasaaska ugu weyn ee Islaamka waa:

1. Tawxiidka
Tawxiidka waa saldhigga ugu muhiimsan ee Islaamka. Muslimku wuxuu ku dhaqmaa rumaysashada in Alle yahay hal oo keliya, lana caabudi karo isaga oo kali ah. Tawxiidka waxa uu leeyahay saddex qaybood:

Tawxiidka Rububiyadda: Rumaysashada in Alle uu yahay abuuraha iyo maamulaha kownka.

Tawxiidka Uluhiyadda: Caabudidda Alle oo keliya, iyadoo aan loo yeelin cid kale.

Tawxiidka Magacyada iyo Sifaatka: Rumaysashada magacyada iyo sifaatka Alle ee Qur’aanka ku xusan.



2. Farriinta Nebinnimada
Islaamku wuxuu rumaysan yahay in Nebi Muxammad (NNKH) uu yahay Rasuulkii ugu dambeeyey ee Alle soo diray. Risaaladii uu keenay waa Qur’aanka Kariimka ah, kaas oo ah kitaabkii ugu dambeeyey ee Alle ugu soo dhiibay hanuunka aadanaha.


3. Qur’aanka Kariimka
Qur’aanka waa kitaabka ugu weyn ee Muslimiintu ku dhaqmaan. Waa kalamkii Alle oo si toos ah loo soo dejiyey, mana laha wax is-beddel ah tan iyo markii la soo dejiyey. Qur’aanka wuxuu bixiyaa tilmaamaha nolosha, caqiidada, cibaadada, akhlaaqda, iyo maamulka bulshada.




Shanta Tiir ee Islaamka

Islaamku wuxuu ku tiirsan yahay shan tiir oo ah cibaadooyin iyo camallo ay tahay in qofka Muslimka ahi qabto si uu ugu noolaado sida qof Alle raali ka yahay.

1. Shahaadada (Kalimada Tawxiidka): Rumaysashada iyo ku dhawaaqidda kalimada ah: "Laa ilaaha illallaah, Muxammadur Rasuulullaah" (Ma jiro ilaah xaq ah oo aan ahayn Alle, Muxammadna waa rasuulka Alle).


2. Salaadda: Salaadda waa cibaado la tukado shan jeer maalintii si loo xuso Alle, loogana mahadceliyo. Waa xiriir toos ah oo qofka Muslimka ahi la yeesho Alle.


3. Soonka: Soonku waa waajib saaran Muslimiinta bisha Ramadaan. Waa ficil lagu baranayo dulqaadka, Alle ka cabsiga, iyo la xusuusashada dadka baahan.


4. Zakaat: Waa deeq lacageed ama hanti ah oo lagu caawiyo dadka saboolka ah. Waa waajib ku ah Muslimiinta hantida leh, waxaana looga gol leeyahay in bulshada lagu taageero.


5. Xajka: Xajka waa booqashada xaramka/kacbada hal mar nolosha qofka Muslimka ah haddii uu awoodo. Waa cibaado weyn oo isku keenta Muslimiinta caalamka, si ay u muujiyaan midnimadooda iyo tawxiidka Alle.

Saameynta Islaamka ee Bulshada

Islaamku wuxuu soo kordhiyay akhlaaq wanaagsan, cadaalad, iyo horumar. Waxay xoojisay qiyamka sida:

Caddaaladda: Islaamku wuxuu xoojinayaa in qof kasta loo xukumo si caddaalad ah, iyadoon loo eegin jinsiyadda, dhaqanka, ama diinta uu rumaysan yahay.

Isku-duubnida Bulshada: Islaamku wuxuu dhiirrigelinayaa in dadka Muslimiinta ahi isu gurmadaan, isku naxariistaan, oo iskaashadaan.

Horumarka Cilmi-baarista: Islaamka ayaa door weyn ka qaatay horumarinta cilmiga, gaar ahaan xilligii Dahabiga ee Islaamka, markaas oo culumo Muslimiin ah ay horumariyeen culuumta sida xisaabta, daawada, iyo falsafadda.